Windows nedir? Bu konuda Microsoft tarafından geliştirilen Windows işletim sistemi hakkında sizlere önemli bilgiler sunmak istiyoruz.
Microsoft, sunduğu Windows işletim sistemi ile beraber kullanıcıların en iyi hizmeti almasına olanak tanıyor olsa da son zamanlarda Windows işletim sisteminde yaşanan bazı sorunlar Microsoft’u etkileyen olaylar arasında yer almış durumda. Buna rağmen Microsoft, işletim sisteminin en iyi şekilde gelişmesine olanak tanımak için elinden geleni yapmaya gayret ediyor. Windows işletim sistemi son olarak Windows 11 ile birlikte bizlerin karşısına çıktı. Peki Windows bu zamana kadar nasıl yollardan geçti de bu günlere geldi? Hiç düşündünüz mü? Gelin beraber inceleyelim.
Windows Nedir?
Windows, Microsoft markası adı altında geliştirilen bir işletim sistemi. İlk olarak 1985 yılında Windows 1.0 sürümü ile insanların karşısına çıkan işletim sistemi, son olarak Windows 11 ile birlikte müşterileri karşılamış oldu. Kapalı kaynak koda sahip olan Windows işletim sistemi, 138 dil desteğine sahip olmakla birlikte bu diller arasında Türkçe de bulunuyor fakat Türkçe dilinde Cortana desteği yer almıyor. Windows NT çekirdeğine sahip olan işletim sistemi, daha öncesinde MS-DOS tabanlı olarak geliştiriliyordu.
Önceleri 32 bit ve 64 bit işletim sistemi desteğine sahip olan Windows, Windows 11 ile beraber yalnızca 64 bit işletim sistemi desteğini sunmaya başladı. Windows 11 pazar payı güncel olarak incelendiğinde henüz Windows 10’u geçemediği görülüyor. Windows Update ve Windows Store üzerinden güncelleme yöntemini destekleyen işletim sistemi, pek çok farklı alan için farklı işletim sistemi türlerine de sahip.
Windows Özellikleri
“Windows nedir?” sorusunu cevaplarken kullanıcıların Windows işletim sisteminin özelliklerine de hakim olması gerekir. İşletim sisteminin özellikleri arasında güncelleme desteğinin yer aldığı biliniyor. Windows Update ile beraber işletim sistemini güncellemek mümkün olsa da bununla birlikte Windows Store üzerinden kullanıcıların mağaza uygulamalarını güncellemesi sağlanabiliyor. Güncelleme, son Windows sürümlerinde zorunlu hale gelmiş durumda. Windows kullanıcıları, eğer güncelleme yapmazlar ise bir süre sonra mecburi olarak güncellemek zorunda kalıyor. Microsoft’un bu politikası bazı kullanıcıların tepkisine yol açıyor.
Windows’un öne çıkan özelliklerinden birisi dosya sistemi olmakta. Dosya sistemi için dosya gezgini bulunuyor. Kullanıcılar dosya gezginini kullanarak herhangi bir diskteki dosyalara hızlı bir şekilde ulaşabiliyor. Dosya gezgininin sunduğu özelliklerden birisi gizli dosyaları gizleme veya gösterme olarak açıklanabilir. Bir diğer özellik dosyaları sıralama veya gruplandırma olarak açıklanabilir. Bu gibi pek çok özellik bizlerin karşısına çıkıyor olmakta.
“Windows nedir?” sorusunun yanı sıra bu işletim sisteminin bir diğer özelliği başlangıç menüsü olarak açıklanabilir. Eski ismiyle başlat menüsü, pek çok nesnenin bulunduğu bir ortam. Windows 11 ile birlikte kullanıcılar sabitlenen uygulamalar ve önerilenlere ulaşabilirken bununla beraber yüklü olup başlat menüsünde yer alan uygulamalara da buradan ulaşabiliyor. Windows 8’de başlat menüsü kaldırılıp yerine portal getirilmişti. Sonrasında bu hatadan dönüldü.
Windows işletim sisteminin daha pek çok özelliği yer alıyor. Diğer özellikleri özetle sıralamak istiyoruz:
- Ekranda birden fazla pencere göstermek için hızlı yerleştirme sistemi
- Widgetler
- Çoklu masaüstü desteği
- Microsoft Store
- Oyun performansını iyileştiren özellikler
- Güvenlik sistemi
- Gizlilik düzenlemeleri
- Güvenli önyükleme
- Otomatik HDR
- Masaüstü grupları
- DirectStorage
- Klavye ve emoji paneli
- Dokunmatik ekran desteği
Farklı Windows Sürümleri
Windows, yalnızca ev kullanıcıları veya iş kullanıcılarına sunulmuyor. Bununla birlikte farklı kullanıcılar da Windows’tan yararlanabiliyor. Örneğin ev kullanıcıları için Home ve Pro sürümü mevcut iken iş kullanıcıları için Enterprise sürümü sunuluyor. Mobil kullanıcılar için Windows Phone sürümü yer alıyor iken endüstriyel alanda kullanılmak üzere Embedded sürümleri mevcut. Embedded, kompakt yapısı ve sadeliği sayesinde iş alanında sıklıkla tercih edilebilecek bir sisteme sahip. Sunucu çalıştırılacak sistemler için daha hafif olan Windows Server sürümleri kullanıcıların karşısına çıkıyor. Yakın zamanda piyasaya sürülen işletim sistemleri arasında Windows 365 bulunuyor. Bulut tabanlı işletim sistemi olan Windows 365’in amacı, abonelik sistemi ile birlikte hızlı bağlantı sunmak.
Windows Pazar Payı
“Windows nedir?” sorusunun yanı sıra kullanıcılar Windows işletim sisteminin pazar payını da merak edebilir. Sizlere bu konu başlığı altında Windows’un detaylı bir şekilde pazar payını açıklamak istiyoruz. Öncelikle genel pazar payından söz edelim. 2022 yılının Mart ayına göre Windows’un pazar payının %75 civarında olduğu görülüyor. Ardından %15 ile Mac OS işletim sistemi geliyor. Listenin devamında Linux, Chrome OS ve diğer işletim sistemleri bulunuyor.
Bir diğer veride yalnızca Windows işletim sisteminin pazar payları paylaşılıyor. Mart ayındaki sonuçlara göre Windows 10’un kullanım oranında ciddi bir yükseliş olsa da Windows 11’in pazara girmesiyle beraber başlangıçta büyük bir değişim meydana geldi. Sonrasında ise Windows 11’in yayılma hızında ciddi bir yavaşlık görülüyor. Windows 10 %74 olarak liderliğini korurken Windows 7, ikinci sırada %12’lik paya sahip. Windows 11 ise %8’in üzerinde bulunuyor. Windows 8.1 %3, Windows 8 %0,92 ve Windows XP %0,44 olarak yer alıyor.
Windows’un Ortaya Çıkış Hikayesi
“Windows nedir?” ile birlikte Windows’un tarihinden de söz etmek lazım. Öncelikle Windows öncesi dönemden yani MS-DOS döneminden kısaca bahsedelim. Bill Gates, Microsoft şirketini kurduğunda öncelikle bazı yazılımlar geliştirir. Bir süre sonra IBM ile anlaşma imzalayan firma, işletim sistemi geliştirmeye bu şekilde adım atar. Sorun şu ki firmanın işletim sistemi bulunmuyor. Hemen farklı bir firmadan işletim sistemi satın alan Microsoft, bu işletim sistemini geliştirerek ismini MS-DOS olarak günceller. Bu şekilde firma işletim sistemi serüvenine başlamış olur. MS-DOS, DOS tabanlı olmakla birlikte 1981 yılında geliştirildi.
Windows ise MS-DOS’un ardından ilk olarak 1985 yılında piyasaya sürüldü. 1983 yılında Windows işletim sistemi resmî olarak duyurulur. Microsoft şirketinin amacı, Apple’ın işletim sistemine rakip olmaktır. 1985 yılında Windows’un ilk sürümünün çıkmasıyla beraber firma büyük bir hayal kırıklığına uğrar. Çünkü ilk sürüm yeterince başarılı olmaz. Bunun ardından hemen 2. sürümün geliştirilmesine başlanır.
Windows 2.0, 1987 yılında piyasada yerini alır. Grafiklerinin biraz daha geliştirilmiş olduğu bu sürümde bellek yönetimi ve üst üste binen pencereler gibi çeşitli yenilikler yapılır. Bu sürüm de yeterince başarılı olmaz. Bu dönemde işletim sisteminin yeterince pazar payına sahip olmamasının nedenleri arasında o zamanlarda farenin daha yeni yeni yaygınlaşması ve pahalı olmasıydı.
Windows İşletim Sisteminin Yükselişi
Windows 3.0 ile birlikte Microsoft, ciddi bir yükseliş elde eder. Bu sürümde ofis kullanıcılarını da hedef alan şirket, daha iyi kullanıcı arayüzü ve daha iyi performansa sahip bir işletim sistemi ile insanları memnun etmeyi başarır. Windows 3 ailesinin ardından Windows 95, Windows 98 ve Windows 2000 gibi sürümler ortaya konur. Windows 95, masaüstü sürümünü içeren ilk Windows işletim sistemi olur.
2000’li yıllara damga vuran işletim sistemlerinden birisi Windows XP olurken firma, ardından Windows Vista’yı çıkarır fakat sürücü uyumsuzlukları sebebiyle bu sürüm pek tutmaz. Windows 7 ile beraber verimli bir sürüm ortaya koyan işletme, tekrardan başarı elde eder. Windows 8 ile başlat menüsünü kaldıran firma yine tepkilerle karşılaşırken Windows 8.1 ile birlikte başlat menüsünü geri getirir.
2015 yılında piyasaya sürülen Windows 10 ile yüksek bir pazar payına erişmeyi başaran firma, son olarak Windows 11’i kullanıcılara sunar. Bu konuda sizlere “Windows nedir?” ve Windows’un detaylarından bahsettik. Umarız sizler için faydalı bir konu olmuştur.