Günümüzün en popüler sosyal medya uygulamalarından birisi olan Facebook nedir? Gelin bu konuda sizlere Facebook hakkında bilgi verelim.
İnternet teknolojisi ilk geliştirildiğinde internet web 1.0 döneminde bulunuyordu. Web 1.0 dönemi, internetin bilgi amaçlı kullanıldığı bir dönem. Yani internetten bilgi alınıyordu ama sunucuya veri gönderilmiyordu. Kısacası internet araştırma için kullanılıyordu. Web 2.0 ile beraber artık sunucuya kullanıcı tarafından veri gönderilmesi mümkün hale geldi. Facebook, web 2.0 örnekleri arasında yer alıyor. Kullanıcılar, Facebook sayesinde birbirleriyle etkileşime geçebiliyor. Şu anda dünyanın en çok aktif kullanıcıya sahip sosyal medya platformu Facebook olarak yer alıyor.
Facebook Nedir?
Kullanıcıların sorduğu sorulardan birisi olan “Facebook nedir?“ hakkında bilgi vermekle başlayalım. Facebook, Amerika Birleşik Devletleri’nde kurulan sosyal medya platformu olarak tanımlanabilir. Günümüzde dünya çapında hizmet sunan bu platform, ülkemizde de yer alıyor. 2004 yılından bu yana kendini geliştiren şirket, 112 dilde destek sağlıyor. C++ ile geliştirilmiş olan Facebook, 2.94 milyar aktif kullanıcıya sahip. Birçok aktiviteyi gerçekleştirmek için Facebook hesabı gerektiği bu platformda herkese açık paylaşımlara üye olmadan erişilebiliyor.
Mark Zuckerberg ve Eduardo Saverin tarafından geliştirilen Facebook, niceleri bir şirket olsa da günümüzde Meta çatısı altında bulunuyor. Önceden Facebook şirketi olarak bilinen şirket artık Meta olarak isimlendirilirken sosyal medya platformu Facebook, Meta şirketine bağlandı. Dünya nüfusunun 8 milyar olduğunu varsayarsak ve Facebook’un 3 milyar aktif kullanıcıya sahip olduğunu hesaba katarsak platformun kullanıcı sayısının dünya nüfusuna oranla %50’ye yaklaştığı görülüyor.
“Facebook nedir?“ sorusunun dışında Meta şirketinden de kısaca söz etmek gerekiyor. Çünkü Meta, zaten önceden Facebook olarak isimlendiriliyordu. Meta şirketine ait olan uygulamalar arasında Facebook dışında Instagram, Messenger, WhatsApp, Oculus ve Workplace gibi çeşitli uygulamalar mevcut. 2021 yılı verilerine göre şirketin geliri 117.9 milyar dolar olurken net gelir 39.3 milyar dolar olarak açıklandı. Meta’nın mal varlığı 165.9 milyar dolar, değeri 124.8 milyar dolar olarak ifade ediliyor. Güncel verilere göre Meta’da 77.000’in üzerinde çalışan var.
Facebook Özellikleri
Kullanıcılar için “Facebook nedir?“ konusunda bu platformun özelliklerine de değinmek istiyoruz. Facebook’ta pek çok özellik mevcut. İlk zamanlarına göre çok daha gelişmiş bir uygulama olan Facebook’un özelliklerini tek bir konuya sığdırmak mümkün değil. Uygulamanın en önemli özelliklerinden birisi gönderi paylaşımı olarak yer alıyor. Bir Facebook kullanıcısı, gönderi paylaşımı yaparak arkadaşlarına bilgi verebiliyor. Gönderi paylaşırken kişinin pek çok seçeneği oluyor. Kullanıcılar şu türde paylaşımlar yapabiliyor:
- Yazı
- Arkaplan üzerine yazı
- Fotoğraf
- Video
- Kişi etiketleme
- Yer bildirme
- Önemli gelişme
- Soru – cevap oturumu
- Hareket
- GIF
- Canlı video
Facebook’un bir diğer özelliği sohbet sistemi olarak açıklanabilir. Kullanıcılar sohbet sisteminden faydalanarak kimlerin aktif olduğunu görebilir ve arkadaşlarıyla sohbet edebilir. Bir kullanıcı, sohbet ederken arkadaşıyla karşılıklı oyun oynayabiliyor, görüntülü görüşme başlatabiliyor, sohbet mesajına tepki verebiliyor veya çeşitli paylaşımlar yapabiliyor. Oda ve grup oluşturma özelliği dahi bulunan sohbet sistemi, kullanıcılara en iyi imkanı sunmaya gayret ediyor. Sohbet sisteminin tema düzenleme özelliği dahi bulunduğunu açıklayalım.
“Facebook nedir?“ konusuna değinirken platformun hikaye yapısını da anlatmak gerekiyor. Platformda kullanıcılar kendi hikaye paylaşımlarını yaparak 24 saat boyunca görünen hikaye yerleştirebiliyor. Oluşturulan hikayeler isteğe bağlı olarak diğer platformlarda da paylaşılabiliyor. Kullanıcılar için Facebook’un bu konuda çeşitli kolaylıkları bulunuyor. Bilindiği üzere hikayeler özelliği, Snapchat’tan sonra diğer platformlarda yayılmıştı. Facebook da bu alanda nasibini aldı. Bunun yanı sıra şu özellikleri sıralayabiliriz:
- İlan yayınlama ve ilanları inceleme
- Sponsorlu gönderi paylaşma
- Sayfa veya grup kurma
- Etkinlik oluşturma
- Anılar özelliği sayesinde eski anılarla nostalji yapma
- Facebook oyunlarını oynama
- Facebook Pay ile ödeme işlemi gerçekleştirme
- Hava durumunu takip etme
- Bağış kampanyası oluşturma ve kampanyalara destek verme
Facebook Hizmetleri
“Facebook nedir?“ konusunda Facebook’un sunduğu hizmetleri de bilmek gerekiyor. Bunlarda birisi API hizmeti olarak açıklanabilir. Önceleri API, daha çok yetkiye sahip olsa da bot kullanıcıları önlemek amacıyla API’de bazı kısıtlamalar yapıldı. API kullanmak isteyen bir kullanıcı, otomasyon yaparak bazı işlemlerini otomatik bir hale getirebiliyor. API, yalnızca Facebook kullanıcıları için değil, aynı zamanda üçüncü parti uygulama geliştirirken de tercih edilebilir.
Facebook’un sunduğu hizmetler arasında giriş hizmeti de yer alıyor. Kullanıcılar, bir uygulama geliştirdiğinde eğer Facebook hesabı ile giriş sistemi ekleyecek ise Facebook’un kendi yapısından faydalanabiliyor. Çeşitli web sitelerinde Facebook hesabı ile giriş yöntemini biliyor olmalısınız. Uygulamalar, Facebook bilgilerini alarak bu şekilde kullanıcının hesaptan yararlanmasına olanak tanıyabiliyor.
Facebook’ta bulunan bir diğer hizmet mağazaların kendi ürünlerini ekleyebilmesini sağlıyor. Bazı mağazalar eğer ürün satışı yapıyor ise Facebook’un mağaza sistemini kullanarak kataloğa ürün ekleyebilir ve bu şekilde ürün satışı gerçekleştirebilir. Bunun yanı sıra platformda bulunan bir diğer hizmet oyun geliştirme olarak açıklanabilir. Yazılım geliştiriciler Facebook üzerinde oyun geliştirerek oyuncu çekebilir.
Facebook Pazar Payı
Kullanıcılar için “Facebook nedir?“ konusunda pazar payı hakkında da bilgi vermek gerekiyor. 2022 yılının Nisan ayı verilerine göre Facebook’un %75,1 paya sahip olduğu görülüyor. Facebook’un ardından Twitter %7,13 pay sahibi olurken devamında Pinterest, YouTube, Instagram, Reddit ve Tumblr gibi çeşitli platformlar belirtiliyor. Facebook’un pazar payının daha önceki dönemlerde %77’ye ulaştığı da dikkat çeken bir diğer detay.
Facebook ve Güvenlik
Facebook dendiğinde akla gelen olaylardan birisi gizlilik haberleri olmakta. “Facebook nedir?“ konusunda insanların dikkatini çektiği konu olan güvenlik ve gizlilik, önemli bir durum. Zaman zaman Facebook’un gizlilik endişeleriyle gündeme gelmesi dikkatleri üzerine çekiyor. Örneğin yaşanan olaylardan birisi yüz tanıma sistemi ile alakalı. Facebook’un yüz tanıma sistemini kullanırken yüz için kullanıcıların izni olmadan verilerin işlendiği ortaya çıkmıştı. Bu durum Facebook’un ceza almasına yol açtı. Bunun dışında firmanın verileri satması gibi olaylar da gündeme geldi. Buna rağmen şirket, güvenlik konusunda doğru kararlar almaya çalışıyor.
Facebook Tarihi
Kullanıcılar için “Facebook nedir?“ konumuzda Facebook’un nasıl bu zamanlara geldiğinden de bahsetmek istiyoruz. Facebook fikri geliştirilmeden önce aslına bakarsak Mark Zuckerberg’in aklında farklı bir fikir bulunuyordu. Mark, o dönemde Harvard Üniversitesi’ne giderken üniversitedeki bilgileri toplayarak bir web sitesi oluşturdu. Facemash olarak isimlendirilen web sitesinin amacı kişinin beğendiği kadını seçmesiydi. Bu durum üniversite yönetiminin de dikkatini çekti ve devamında Zuckerberg, okulu bırakma kararı aldı.
2004 yılına gelindiğinde Mark Zuckerberg’in arkadaşlık kurma sitesi fikri bulunuyordu. Bazıları bu siteyi LinkedIn gibi sitelere benzetse de fikrin aslında bireysel bir site olacak olması Facebook’u daha da özelleştiriyordu. Bir süre sonra The Facebook ismiyle kurulan sosyal medya ağı, ilk olarak üniversite öğrencilerine aktif hale geldi. Kısa sürede finans kaynağı da bulan ekip, ilerleyen dönemlerde The Facebook yerine Facebook adını kullanmaya başladı.
Facebook, hızla büyümeye ve yeni özellikler kazanmaya devam ederken ardından üniversite öğrencilerinin yanı sıra dünya geneline açılan bir site de olmuştu. 2008 yılında 1 milyondan fazla kullanıcıya sahip olan Facebook, büyük şirketlerle de anlaşma yaparak daha güçlü hale geldi. Olumlu gelişmelerin yanı sıra firmanın uğraştığı ciddi sorunlardan birisi güvenlik ve gizlilik adına açılan davalar oldu. Bu durum, firmanın etkilenmesine yol açıyordu.