Dijital yayıncılık nedir? Pek çok kullanıcı bu işe girmeden önce bu konuda detaylı bilgi almak isteyebiliyor. Bazı bilgiler vermek istiyoruz.
Bilgisayar teknolojilerinin gelişmesiyle beraber dijital anlamda da büyük ilerlemeler kaydedildi. Bu konuda yapılan çalışmalardan birisi dijital yayıncılığa atılan adım. 2000’li yıllara kadar insanlar zevk için oyun oynarken veya dijital alanda gelişirken 2000’li yıllardan sonra para kazanma olayları yaygınlaştıkça para kazanmak ve daha büyük bir kitleye sahip olmak için de dijital yayıncılığa adım atıldı. Zaman geçtikçe daha da büyüyen bu sektör, gerçek bir iş haline dönüştü. Dijital yayıncılığın temellerini atan YouTube, Twitch ve daha pek çok platform mevcut.
Dijital Yayıncılık Nedir?
Dijital yayıncılığı anlamak için onun anlamını bilmek gerekiyor. Dijital yayıncılık, dijital alanda yayın veren bağımsız veya bağımlı kuruluşlar olarak açıklanabilir. Bu alanda özellikle para kazananların bir şirket olması ve vergi ödemesi gerekir. Para kazanmayan, zevk için dijital yayıncılığa atılanlar ise kişisel bir şekilde bu işi yapabiliyor. Dijital yayıncılığın pek çok çeşidi olduğu için net bir tanım yapmak yerine genel bir tanım yapılabilir. Kısaca bilgi vermek gerekirse dijital yayıncılık dijital ortamda yayın yapan her türlü platform olarak açıklanabilir.
Dijital Yayıncılık Nasıl Yapılır?
Bu işin nasıl yapıldığı da bir diğer konu olarak bizleri karşılıyor. Bu konuda öncelikle bilinmesi gereken şey dijital ekipmanlara sahip olmak. Yalnızca bir telefon ile dahi dijital yayıncılığa girişmek mümkün. Kullanıcı ister amatör ister daha fazla ekipman ile profesyonel bir şekilde dijital ortamda yayın yapabilir. Burada önemli olan uygun bir platform seçip yayına başlamak. Telefon üzerinden örnek verelim. Telefonda TikTok üzerinden video paylaşıp canlı yayın yapan bir kullanıcı dijital yayıncı sayılıyor. Bu şekilde iş yapıp para kazanan pek çok kişi mevcut.
Bilgisayar üzerinde dijital yayıncılık yapmak isteyenler işini daha profesyonel bir şekilde yapmalı ve bu şekilde kendini geliştirmeli. Örnek vermek gerekirse YouTube üzerinde yayın yapmaya çalışan bir kişi OBS Studio gibi bir uygulama kullanıp işini en iyi şekilde yapmaya ve bu işe özen göstermeye çalışmalı. İş ne kadar özenli bir şekilde yapılırsa o işin daha hızlı büyüme ihtimali bulunur. Kısacası yapılan iş ekipmanlara göre en iyi kalitede yapılmaya çalışılmalı.
Dijital yayıncılığı yalnızca YouTube ve Twitch gibi platformlarla bağdaştırmamak lazım. Bunun yanı sıra e-kitap işi ile uğraşmak veya Netflix gibi bir platform işletmek de dijital anlamda bir yayıncılığın sembolü. Bu şekilde de dijital hizmet sunuluyor olsa dahi bu konuda şunu belirtelim ki Netflix veya Amazon Prime Video gibi hizmetler sunmak için devasa bütçeler ayırmak gerekiyor. Bu şekilde bu işe girilebiliyor.
Dijital Yayıncılık Çeşitleri
Dijital yayıncılığa girmek isteyen pek çok kişi hangi tür yayıncılık işlerinin mümkün olabileceğini araştırabilir. Bu konuda da bilinmesi gereken çeşitli şeyler mevcut oluyor. Dijital alanda yayın yapmak için yapılabilecek şeylerden birisi video içerik üreticiliği yapmak. En popüler işlerden birisi olan video içerik üreticiliği YouTube, Instagram veya Facebook gibi farklı platformlarda yapılabiliyor. Video içeriği üretmek adeta bir sanattır. Videonun güzel olması için doğru malzemeleri kullanmak, tarifi doğru uygulamak gerekir. Tarif doğru olduğu takdirde ortaya lezzetli bir video çıkar.
YouTube veya IGTV gibi platformlarda video paylaşmak dışında yapılabilecek bir diğer şey canlı yayında yayın yaparak bu işte ilerlemek. Dijital yayıncılığın popüler işleri arasında yer alan canlı yayın yayıncılığı ile birlikte Twitch, YouTube ve daha pek çok platformda canlı yayın açılabilir ve çeşitli etkinlikler düzenlenebilir. Örnek vermek gerekirse canlı yayın sohbeti yapılabilir, oyun oynanabilir veya uygulama geliştirilebilir. Bu tamamen kullanıcının vereceği karara göre şekilleniyor.
Dijital yayıncılık ile birlikte karşımıza çıkan bir diğer yayıncılık çeşidi Netflix ve BluTV gibi bir medya platformu kurmak. Dijital ortamda yayın veren servislerin sayısı her geçen yıl daha da artıyor. Bu servisler sunduğu özellikler ve içerikler ile birlikte etkili olmaya çalışıyor. Böyle bir platform kurulup dizi, sinema ve program gibi içerikler izleyicilere sağlanabilir fakat bu hizmetin masrafları daha fazla olabiliyor. Çünkü böyle bir işe girişmek için öncelikle içerik hazırlamak veya farklı medya şirketleri ile anlaşmak gerekiyor. Bu şekilde içeriklere sahip olunabiliyor.
Dijital yayıncılığın çeşitlerinden bir diğeri e-kitap işine girmek. Kullanıcılara internet üzerinden kitap hizmeti sağlanabilir. Bazı yayınlar ile anlaşma sağlanarak e-kitap sunmak mümkün olsa da bu işi yaparken maliyet girdilerini iyi hesaplamak ve doğru fiyatlandırmayı yapmak gerekir. Bunun yanı sıra internet kullanıcısı kendi kitabını çıkararak e-kitap olarak pazara sunabilir. Bu da dijital yayıncılığın bir diğer tarafı.
Dijital Yayıncılığın Tarihi
Aslına bakarsak dijital yayıncılığın daha pek çok çeşidi var. Örneğin televizyon yayıncılığı da bir dijital yayıncılık olarak geçiyor fakat günümüzde internet yayıncılığı dijital yayıncılık konusunda daha fazla popüler hale gelmeye başladı. Dijital çağ ilk olarak 19. yüzyılda karşımıza çıkmaya başladı. Radyo ve sonrasında televizyon yayıncılığı ile birlikte yapılmaya başlanan bu olay, ilerleyen dönemlerde film satışı gibi daha pek çok şeyi de içine almaya başladı.
2000’li yıllara geldiğimizde artık dijital yayıncılığın internet ortamında yapılmaya başladığı görülüyor. Örneğin 2005 yılında kurulan YouTube, bunların bir örneği. Platform kurulduğunda amatör kullanıcıların yer aldığı bu alan bir süre sonra profesyonel insanların da bulunduğu bir yere dönüştü. Twitch’ten örnek vermek gerekirse Twitch, 2011’de kurulduğu dönemde oyun odaklı bir dijital yayıncılığı kullanıcılara sunarken artık günümüzde insanlar oyun dışında sohbet veya farklı konularda da Twitch’i tercih edebiliyor.
Dijital Yayıncılık Servisleri
İnsanların araştırmış olduğu konulardan birisi dijital yayıncılık servisleri olmakta. Hepsini sayamayız fakat liste halinde bazılarından bahsetmek isteriz. Örneğin Twitch canlı yayın konusunda uzman bir platform olurken TikTok kısa videolar konusunda kullanıcıların ilgisini çeken bir yer. YouTube, Facebook, Instagram, Netflix ve Exxen gibi platformlar da dijital yayıncılığın bir ürünü. Kısacası dijital ortamda yayın yapan pek çok servis var. Bunlardan bazıları şu şekilde bulunuyor:
- Twitch
- YouTube
- Netflix
- Puhutv
- BluTV
- Exxen
- TikTok
Bu İşi Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?
Dijital yayıncılık ile uğraşırken pek çok şeye dikkat etmek gerekiyor. Bunlardan birisi telif hakları olmakta. Telif hakkı, dijital yayıncılığın en önemli noktaları arasında yer alıyor. Eğer kullanıcı telif haklarına dikkat etmezse çeşitli sorunlar ile karşılaşabilir. Örnek vermek gerekirse oyun geliştirip yayınlamak isteyen bir kullanıcı eğer oyunda telif hakkına sahip bir müzik kullanırsa bu durumda sorunlar ile karşılaşabilir. Bu sorunların üstesinden gelmek için ya telif hakkına sahip firma ile anlaşma yapılması gerekir ya da telif hakkı olmayan bir müzik kullanılması gerekir.
Telif hakları, dijital yayıncılığın en önemli hususlarından birisi. Netflix gibi bir içerik platformunda dahi farklı bir kuruma ait içerik paylaşılırken izin almak ve anlaşma yapmak gerekebilir. Eğer telif hakkı olmayan bir iş yapılması isteniyor ise stok içeriklerden yararlanmak gerekiyor. Stok içerikler telif hakkı konusunda bir soruna sebep olmuyor. İnternette pek çok stok içerik mevcut.