İnsanlar artık hayatlarının her adımlarında teknolojiyi kullanmaktadırlar. Teknolojinin en büyük ilerleme kaydettiği nokta olarak akıllı cep telefonları ve tabletler olmaktadır.
Firmalar ürettikleri akıllı cep telefonları ve tabletlerde işlemlerin daha hızlı olması için işlemci hızlarını giderek artırmaktadır. İşte ARM İşlemci akıllı cep telefonları, tabletler, multimedya oynatıcılar, giyilebilir cihazlar ve diğer tüm mobil cihazlarda kullanılan hızlı işlem yapmanızı sağlayan yapının adıdır.
Son yıllarda giderek kullanımı artan mobil cihazların daha kısa sürede daha fazla işlem yapmasını sağlaması için kullanılan bu işlemci tipleri artık bilgisayar sektöründe de kullanılmaya başlamıştır.
İşlemci piyasasına yıllarda ambargo koyan İntel ve AMD firmaları ile rekabet etmesi beklenen ARM İşlemci Apple’ın ürettiği Mac bilgisayarlarda kullanılması ile piyasaya hızlı bir giriş yapmaktadır.
Size bu yazımızda yeni nesil işlemci olan ARM işlemci nedir sorusunun detaylı cevaplarını ve ARM işlemcilerin tüm özelliklerini, avantaj ve dezavantajlarını en ince ayrıntısına kadar anlatacağız.
ARM İşlemci Nedir?
CPU olarak bilinen işlemci sektörüne yeni bir soluk getiren ve birçok kullanıcı tarafından cevabı merak edilen ARM işlemci nedir, nereden ortaya çıktı, nerede üretiliyor, sorularının cevaplarını öğrenmek istemekte.
ARM en basit tanımıyla teknoloji şirketlerinin ve teknoloji markalarının kendi işlemcilerini oluşturabilmelerini olanak sağlamak için temel işlemci yapılarını geliştirip tasarlayan ve bu tasarımları lisans altına alıp firmalara satan işlemci firmasının adıdır.
ARM şirketi işlemci cipleri üretmiyor firmalara ARM mimarisinin lisansını vererek ARM çekirdek yapısının kullanılmasına olanak veriyor. Özellikle Samsung ve Apple firmaları tüm akıllı cep telefonları ve tabletlerinde ARM lisansına sahip ARM işlemci kullanmaktadırlar.
Ayrıca diğer mobil cihazlarda ismini çokça duyduğunuz Qualcomm Snapdragon işlemci yonga setinin de ARM lisanslı işlemciler olduğu bilinmektedir.
ARM İşlemci Özellikleri Nelerdir?
ARM işlemciler, RISC (azaltılmış komut seti bilgisayarı) yonga seti işlemci mimarisi kullanılarak ARM(Advanced RISC Machines) şirketi tarafından geliştirilen işlemci çeşididir. ARM şirketi 32 bit ve 64 bit RISC komut setine uygun işlemci geliştirmektedir. ARM işlemcileri kendisi üreten bir şirket değildir.
Herhangi bir üretim tesisi bulunmamaktadır. Şirketlere işlemci yapılarını tasarlayan ve lisanslayarak firmalara satan ARM piyasada adından hayli fazla söz ettirmekte. ARM işlemci saniyede milyonlarca işlemi yapma fırsatı sağlayan yapılardadır.
Üstün performans ve sağladığı verimlilik sayesinde kullanıcılarını hayli memnun etmekte.
ARM tabanlı işlemciler azaltılmış komut dizileri kullanmasından dolayı tasarım yapısında daha az sayıda transistor kullanmaktadır. Entegre devre yapısında çok daha az transistor bulunmasından dolayı daha küçük alan kaplamaktadır.
Böylelikle daha az güç tüketimi sağlarlar daha az yer kaplarlar ve küçük minyatür cihazlar içerisinde kullanılmaktadır. Tasarım olarak daha basitleştirilmiş yapıda olmaları sebebiyle daha çok çekirdek sayısı içermekte ve daha verimli yüksek performans elde edilmesini sağlamaktadır.
ARM işlemci özelliklerini kısa cümleler ile özetlemek gerekirse;
- Daha küçük alan ve yer işgal etme
- 32bit ve 64 bit ölçeklenebilir yüksek performans yürütme durumlarına sahip olma
- Gelişmiş tasarım mimarisine sahip olma ile yükle depola
- Ortogonal bir komut seti bulundurma
- Gelişmiş güç tasarrufu tasarımı
- Donanım sanallaştırma desteği sağlama
- Tek döngülü yürütme
Örnek olarak verilebilmektedir.
ARM İşlemci İle Tanışmaya Hazır Mısınız?
Günümüzde 7’ den 77’ e her insan teknoloji kullanımı gerçekleştirmektedir. 2000’ li yıllar teknoloji ve internet dönemi diye adlandırılmakta ve herkes tarafından kullanılmaktadır. Her geçen gün teknolojik gelişmeler yaşanmakta ve insanlar buna ayak uydurma çabalarına girmektedir.
Teknolojinin bu denli ilerlemesi insanların yaşamlarında birçok kolaylıklarda getirmektedir. Düşünsenize dünyanın bir ucunda olan bir yakınınız ile canlı görüntülü görüşme yapabiliyor, oturduğunuz yerden binlerce kilometre uzaklardaki mağazalardan alışveriş yaparak kapınıza kadar gelmesini sağlıyorsunuz.
Tüm bu işlemlerin yapılmasını sağlayan internettir ve internet kullanmamızı sağlayan cihazların ana karakteri ise işlemcilerdir.
Önceleri internet kullanmamızda yardımcı olan sadece bilgisayarlar iken şimdilerde ise akıllı cep telefonları, tablet, ultrabook, mobil cihazlar ile internete ulaşma sağlayabiliyoruz. İşte bu cihazların hepsinin ortak özellikleri bir işlemci ile çalışması gerçekleşmesidir.
İşlemciler önceleri sadece bilgisayarların anakartlarında yer alan en önemli bileşen iken artık birçok elektronik cihazların elektronik devrelerinde kullanılmaktadır.
Yıllardır işlemci sektöründe iki işlemci firması rekabet ederken ki bunlar İntel ve AMD iken artık onların tahtını sallayan ARM İşlemci ortaya çıkmıştır. ARM işlemciler daha küçük boyutlarda ve daha az yer kaplamaları sebebiyle tamamen akıllı cep telefonları pazarında diğer firmalara ezici üstünlük sağladı ve pazarı ele geçirdi.
Şimdilerde ise ARM işlemciler sadece akıllı cep telefonlarında kullanılmamaktadır. Birçok teknoloji devi firmalar artık bilgisayar işlemci deneyimlerinde ARM tabanlı işlemcileri kullanımına geçiş yapmaktadır.
Daha ince ve şık görünümlü bilgisayar olan ultrabook üretimlerinde birkaç kez ARM işlemci kullanımı denenmiş fakat ısrar edilmemişti.
Fakat Apple firması 2020 yılında büyük bir kararlılık göstererek üretmiş olduğu tüm Mac bilgisayar çeşitlerinde ARM tabanlı işlemcileri kullanmıştır.
X86 işlemci mimarisindeki başarısını da Mac bilgisayarlardaki üstün performans göstermesi ile kanıtlayan ARM artık sadece mobil cihazlarda değil bilgisayar pazarında da adından hayli söz ettireceğini ispatlamıştır.
Apple tarafından alınan bu radikal değişikliğin farkında olan Microsoft mühendisleri de artık ARM tabanlı işlemciler üzerinde deneyimlerini artırmak için araştırma geliştirme çabalarına hız vermektedir. Böylelikle akıllı cep telefonu ve giyilebilir mobil cihazlarda yüksek başarı elde eden ARM işlemci yapısı artık masaüstü, dizüstü ve ultrabook gibi bilgisayar anakartlarında da başarılı sonuçlar alınabileceğini bizlere göstermiştir.
ARM Tabanlı İşlemciler İlk Kez Ne Zaman Kullanıldı?
Dünyada ilk kez ARM tabanlı işlemciler 1980 yılında bir İngiliz firması olan Acorn Computers tarafından kişisel bilgisayarlarda kullanılmak üzere tasarlandı ve geliştirilerek kullanımı sağlandı.
O yıllarda piyasada yer alan işlemciler test edildiğinde 4 Mbit/saniye bant genişliğine sahip olmaları sebebiyle yeni bir işlemci tasarlanmasına karar veren Acorn Computers harekete geçerek ARM işlemci gelişimini sağlamışlardır.
ARM tabanlı işlemci mimarisinin gelişmesini sağlayan Acorn Computers 13 Eylül 2020 tarihinde 40 milyar dolar karşılığında oyun ve grafik kart işlemcileri üreticisi NVIDIA tarafından tüm hakları ile satın alınmıştır.
ARM İşlemci İle X86 İşlemci Arasındaki Farklar Nelerdir?
İki işlemci yapısı arasındaki farkı standart bilgisayar kullanıcılarının anlaması pek mümkün değildir. Bilgisayar ya da akıllı cep telefonlarında internet sörfü yapanlar ya da video izleyenler aradaki farkları görmeleri kolay değildir.
Kullanıcılar tarafından fark edilmeyen fakat aralarındaki en büyük fark daha eski üretim geçmişi olan x86 için tasarlanan uygulamaların tekrardan ARM işlemci için yeniden düzenlenmesi gerektiğidir. Bu işlem bazı uygulamalar için kolay gibi görünürken bazı ciddi uygulamalar için bu pek de mümkün görünmüyor.
X86 işlemci ile ARM işlemciler arasındaki en büyük fark tamamen mühendislik yapılarıdır.